Bir kesin hesap pazarlığı - Firüzan Baytop

Bir kesin hesap pazarlığı


(Bir arkadaşım anlatmıştı. Yıllar geçti, şimdi hiç hatırlamıyorum kimdi, ne zaman, hangi işti. Bir önceki anımla paralelliği olduğundan buraya alıyorum.)

Taahhütlerinin sonuna yaklaşmışlar, ince işlere girişmişler. O zamanlar henüz kesin hesapları iş ile beraber yürütme adeti yok. İş bitip geçici kabul yapılıyor. Ondan sonra başlanan kesin hesapların yapılması ve idarece tastiki en kısası altı ay olmak üzere bir iki yıl sürebiliyor. Müteahhit de kesin hesapta çıkabilecek (ki genellikle çıkar. O zamanın müteahhitleri hep gariban, kontol da ne olur ne olmaz diye hakedişleri kısarda kısar, çünkü) alacakları ve kesin teminatının çözülmesi, faizinden kurtulmayı bekler allah bekler (Neyse o zamanlar enflâsyondan pek söz edilmez, zorlama ile de olsa Türk parası değerli, faizler de düşüktür).

Şantiye şefinin ince ve finiş işleri ile cebelleşmekten kesin hesaplara ayıracak hiç vakti yoktur. Acaba dışardan birine götürü olarak mı versem diye düşünürken aklına –riskli olmasına karşın olabilir görünen-– bir fikir gelir: Kesin hesapları kontrola yaptırmak!

Bir gün kontrolu odasında yanlız yakalar, hoşbeşten sonra “Bak ağabey” der. “Biz işleri bitirme çabaları arasında kesin hesaplara zaman ayıramıyoruz. Müteahhit sürekli sıkıştırıyor, ben de dışardan birine götürü olarak yaptırmayı düşünüyorum. Ancak sana bir danışayım istedim. O adam işin içine tam giremeden hesapları nasıl yapacak, biz nasıl güveneceğiz, sen nasıl kontrol edeceksin ve imzalayacaksın?” Kontrol bu sözlerin altından ne çıkacak diye beklerken bizim arkadaş korka çekine konuşmasını sürdürüyor.”Bekârsın, geceleri boşsun. Bu hesapları sen yapsan/sana güvenimiz sonsuz/kontrol etmekten de kurtulursun” ve ekliyor “Ona vereceğimiz….parayı da…. sen alırsın.” Kendisi olası bir ters tepkiden endişeli, kontrol sakin soruyor:
“Ne kadar düşünüyorsunuz?”
“On bin”
“Onbeş olsun”
“Tamam” bitmiştir bu iş.

Kesinlikle kötü bir niyet yok. İş bitiyor, amaçları kesin hesapları da inşaatla birlikte tamamlayıp idare ile hesap kesmek. Doğruluğu gene de tartışılabilir kuşkusuz.